Razem z wyspami Wyspy Liparyjskie, Egady, Wyspy Pelagijskie i Pantelleria tworzy od 1946 roku region autonomiczny we Włoszech (o powierzchni 25,7 tys. km2 i 5,1 mln ludności). Najwyższym wzniesieniem na wyspie jest wulkan Etna (3323 m n.p.m.). Na wyspie panuje klimat śródziemnomorski. Rozbudowana sieć rzeczna, największe rzeki to: Salso, Simeto, Platani.
Region Sycylia jest podzielony na 9 prowincji: Palermo, Katania, Mesyna, Syrakuzy, Trapani, Ragusa, Caltanissetta, Agrigento i Enna.
Historia
Pierwszymi znanymi mieszkańcami Sycylii byli Sykanowie, Sykulowie i Elymowie. Od XI wieku p.n.e. wyspa była kolonizowana przez Fenicjan, którzy założyli Palermo (wtedy Panormus). Od VIII wieku p.n.e. rozpoczęła się grecka kolonizacja wyspy. Kolonizatorzy z Hellady założyli takie miasta jak: Syrakuzy, Katanię i Mesynę (wtedy zwaną Zancle). Greckie miasta rozwijały się wspaniale stając się jednymi z ważniejszych miast greckich starożytnego świata (np. Syrakuzy). Właśnie to miasto w V wieku p.n.e. objęło władzę nad resztą greckich kolonii. W tym czasie odżyły też za sprawą Kartaginy fenickie wpływy na wyspie i po ciężkich bojach z Grekami Kartagińczycy opanowali przed rokiem 400 p.n.e. zachodnią część wyspy. Aż do III wieku p.n.e. trwały grecko-kartagińskie walki o panowanie nad Sycylią. Wtedy to do konfliktu włączyła się Republika rzymska.
Po pierwszej wojnie punickiej Rzym wyparł Kartaginę z wyspy, a następnie w roku 215 p.n.e., po śmierci ostatniego władcy Syrakuz, stał się jedynym właścicielem wyspy, czyniąc z niej rzymską prowincję. Pod rządami Rzymian Sycylia stała się spichlerzem Rzymu. Główną siłą roboczą byli niewolnicy, którzy wzniecali wiele powstań (m.in. w latach 135-132 p.n.e. i 104-100 p.n.e.), bezwzględnie stłumionych przez wojska rzymskie.
W połowie V wieku naszej ery Sycylia znalazła się w rękach Wandalów, którzy niewiele wcześniej opanowali Afrykę Północną. W roku 493 wyspę zdobyli Ostrogoci, a w 535 została wcielona do Bizancjum przez Belizariusza. W IX wieku (828) Sycylię podbili Arabowie i następnie rządzili nią przez kolejne dwa stulecia. Wyspę z rąk arabskich wydarli w latach 1060-91 Normanowie pod wodzą Rogera I. Roger II został w roku 1130 pierwszym królem Sycylii. Władca ten miał duży udział w przekazaniu arabskiej wiedzy Europie. Po śmierci ostatniego z normańskich królów w roku 1189, nowym władcą Sycylii został Święty Cesarz Rzymski Henryk VI (w 1194 koronował się w sycylijskiej stolicy)[1], a później Fryderyk II, który rządził wyspą od 1197 do 1250 roku.
W roku 1266 papież Klemens IV koronował Karola I z dynastii andegaweńskiej, który wcześniej zamordował syna Fryderyka II, Manfreda, na króla Neapolu i Sycylii. Rządy Karola I zostały przyjęte z dużą powściągliwością i 30 marca 1282 wybuchła rewolta, która określana jest w literaturze jako nieszpory sycylijskie. Sycylijczycy powołali na króla Piotra III z Aragonii. Wywołało to wojnę między Andegawenami i Aragonią. 31 sierpnia 1302 działania wojenne zostały zakończone pokojem w Caltabellotta. Władcą Sycylii został Fryderyk II (1296-1337) z Aragonii, a południowe Włochy pozostały w rękach Andegawenów. Po wygaśnięciu sycylijskiej linii aragońskiej dynastii w roku 1409 władzę na wyspie objęła główna linia z Aragonii. Trzydzieści trzy lata później, w 1442, Alfons V Aragoński zjednoczył Sycylię z królestwem Neapolu.
Na początku XVI wieku władzę w Hiszpanii (a tym samym i na Sycylii) przejęli Habsburgowie. Po nich rządy nad wyspą przejęli Burbonowie (1735). W roku 1816 południowe Włochy i Sycylia zostały zjednoczone przez Ferdynanda I, tworząc Królestwo Obojga Sycylii. W pierwszej połowie XIX wieku wyspą wstrząsały rebelie (w roku 1820 oraz w latach 1848-49).
W roku 1860 na czele swoich oddziałów wylądował na Sycylii Giuseppe Garibaldi. Opanował wyspę, a ta wkrótce przyłączyła się do królestwa Sardynii, aby potem wraz z całym królestwem wejść do zjednoczonych Włoch. O wejściu w skład Włoch zadecydował plebiscyt z 1861 roku. W ramach państwa włoskiego Sycylia była biednym, prowincjonalnym regionem.
Podczas drugiej wojny światowej (1943 rok) na wyspie wylądował silny desant aliancki i po trwających blisko miesiąc walkach opanował Sycylię. W 1947 wyspa otrzymała autonomię. Najpoważniejszym problemem wyspy po drugiej wojnie światowej była bardzo silna mafia, która zdominowała miejscową gospodarkę i politykę. Po zabójstwach włoskich sędziów śledczych Giovanniego Falcone i Paolo Borsellino w 1992, władze przystąpiły do zdecydowanej walki ze zorganizowaną przestępczością na wyspie i do 1998 mafia została znacznie osłabiona. Mimo silnego wsparcia gospodarczego władz w Rzymie, Sycylia jest nadal jednym z biedniejszych regionów Włoch.
Geografia
Wyspa ma kształt trójkąta, którego boki tworzą Morze Tyrreńskie na północnym wybrzeżu, Morze Jońskie na wybrzeżu południowym oraz położona między południowo-zachodnią częścią wybrzeża i kontynentem afrykańskim Canale di Sizilia (jedna z ulic Sycylii). Sycylię od kontynentalnej części Włoch oddziela cieśnina morska Stretto di Messina, której szerokość w najciaśniejszym miejscu wynosi 3 km.
Góry
Najbardziej znana jest góra Etna, najwyższy szczyt w całej Sycylii, wznoszący się na wysokość 3323 m n.p.m. Jest to równocześnie najwyższy aktywny wulkan w całej Europie. Dalej na południowym wschodzie znajduje się niższe pasmo górskie Monti Iblei (986 m n.p.m.). Północna część wyspy to głównie łańcuchy będące przedłużeniem Apeninów takie jak Monti Peloritani, Monti Madonie i Monti Nebrodi. W północno-zachodniej części wybrzeża znajduje się góra Sparagio o wysokości 1110 m n.p.m.
Wulkany
Z 6 aktywnych włoskich wulkanów, aż 3 znajdują się na Sycylii. Jest to wspominany już wulkan Etna, aktywny od 550 tys. lat. Kolejnym wulkanem jest Stromboli, z którego ciągle unosi się stróżka dymu. Tak samo jako Stromboli, wulkan Vulcano jest osobną wyspą. Znajdują się tam baseny błota siarkowego oraz Baja Negra, czyli plaża z czarnym piaskiem wulkanicznym. Wchodzą one w skład Wysp Liparyjskich.
Rzeki i jeziora
Na Sycylii rzadko padają obfite deszcze dlatego ważne są tam rzeki. Wyspa ma tylko jedno naturalne jezioro – Lago di Pergusa. W systemie rzecznym najważniejsze rzeki to: Simeto (113km) mająca swój początek w górach i płynąca na wschód przez Nizinę Katańską; Alcantara (52 km) znajdująca się w północno-wschodniej części wyspy oraz Salso (144km) najdłuższa rzeka na Sycylii.
Klimat
Sycylia ma typowy klimat śródziemnomorski z łagodną i wilgotną zimą oraz suchym i gorącym latem. Wybrzeże charakteryzują temperatury porównywalne z panującymi w Afryce Północnej, za to w miesiącach zimowych Etnę pokrywa śnieg. Roczne opady wynoszą 1200-1400 mm., natomiast na wschodzie wyspy opady nie przekraczają 400-600 mm. Gwałtownych opadów można spodziewać się późną jesienią i wczesną wiosną. Zdarza się, że ulewa trwa nieprzerwanie przez kilka dni, lecz równie dobrze może się przejaśnić w ciągu kilku minut.
Obiekty Światowego Dziedzictwa UNESCO
Valle dei Templi – Dolina Świątyń
Wpisana na listę UNESCO w 1997 roku. Jest jednym z najwybitniejszych przykładów greckiej sztuki i i architektury. Co więcej jest jedną z głównych atrakcji na Sycylii, a także pomnikiem narodowym Włoch. 10 świątyń powstałych w VI i V w. p.n.e. Do ich zniszczenia w największym stopniu przyczyniły się trzęsienia ziemi. Znajduje się w Agrigento.
Villa Romana del Casale
Wpisana na listę UNESCO w 1997 roku. Jest to luksusowa rzymska willa zbudowana na przełomie III i IV w.p.n.e. i użytkowana aż do XII w. Szczególnie znana jest z przepięknej mozaiki, pokrywającej podłogę w całym domostwie. Można na niej zobaczyć różne sceny z życia ówczesnych Rzymian, pokazujące ich stroje i zwyczaje. Szczególnej uwagi wymaga Sala delle Dieci Ragazza – sportretowano tam dziesięć dziewcząt podczas ćwiczeń, ukazując tamtejszy kanon piękna. Znajduje się ok. 3 km od Piazza Armerina.
Miasta późnego baroku w dolinie Noto
Wpisane na listę UNESCO w 2002 roku. Przedstawia kulminację i ostateczny rozkwit sztuki barokowej w Europie. Obejmuje ona kilka miast Caltagirone, Militello in Val di Catania, Katania, Modica, Noto, Palazzolo Acreide, Ragusa i Scicli.
Syrakuzy i Skalna Nekropolia w Pantalica
Wpisane na listę UNESCO w 2005 roku. Nekropolia w Pantalica ma ponad 5000 grobowców z okresu od XIII do VII wieku p.n.e. Syrakuzy są znane z bogatej historii, wielu nawiązań do kultury greckiej. Szczególną uwagę przyciąga największy na Sycylii grecki teatr oraz stare kamieniołomy.
Polityka
Prezydentem regionu jest Rosario Crocetta (PD).
Tagi: strefa śródziemnomorska sycylia
